สันติศึกษานำพาสังคมสู่สันติสุข

สันติศึกษานำพาสังคมสู่สันติสุข

ฟาฏินา วงศ์เลขา
จากหนังสือพิมพ์เดลินิวส์ ฉบับวันที่ 9 ก.พ. 53

          เราต้องยอมรับว่า ธรรมชาติของสังคมในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้มีความหลากหลายทางวัฒนธรรมสูงมาก     แต่ละประเทศมีความหลากหลายทางเชื้อชาติทั้งไทย จีน ญวน ลาว เขมร มอญ มาลายู หลากหลายศาสนาทั้งพุทธ คริสต์ อิสลาม ฮินดู ซิกส์ เช่น ศาสนาพุทธเป็นวัฒนธรรมส่วนใหญ่ของคนไทย ลาว เวียดนาม พม่า ศาสนาอิสลามเป็นวัฒนธรรมส่วนใหญ่ของคนมาเลเซีย อินโดนีเซีย บูรไน ส่วนศาสนาคริสต์เป็นวัฒนธรรมส่วนใหญ่ของคนฟิลิปินส์  เป็นต้น
          การศึกษาเรื่องความหลากหลายของวัฒนธรรม ชีวิตความเป็นอยู่ ความแตกต่างและหลากหลายทางวัฒนธรรมที่มีอยู่ในแต่ละประเทศถือเป็นการติดอาวุธทางปัญญา ที่สามารถทำได้ด้วยการปลูกฝังความเข้าใจ เรียนรู้  ยอมรับและเคารพในเชื้อชาติ ศาสนา และเอกลักษณ์ของแต่ละท้องถิ่นที่แตกต่าง เพื่อสร้างความรัก ความผูกผัน  ให้รู้จักซึ่งกันและกัน อันจะนำมาซึ่งความสันติสุข
          หากสังคมใดมีการเข้าถึงความหลากหลายทางธรรมชาติและยอมรับความหลากหลายทางวัฒนธรรมย่อมจะนำมาซึ่งความสันติสุข ในทางกลับกันหากไม่สามารถจัดการกับความหลากหลายทางวัฒนธรรม มีการดูถูกเยียดหยามวัฒนธรรมอื่นอาจจะนำไปสู่ความขัดแย้งซึ่งอาจเกิดความรุนแรงขึ้นได้ในที่สุด ดังนั้นการบริหารจัดการความหลากหลายทางวัฒนธรรมจึงมีความจำเป็นอย่างยิ่ง
          ศูนย์ระดับภูมิภาคว่าด้วยนวัตกรรมและเทคโนโลยีทางการศึกษาของซีมีโอ (SEAMEO INNOTECH) ตั้งอยู่ที่ประเทศฟิลิปปินส์ ก่อตั้งขึ้นเพื่อเสริมสร้างความร่วมมือของประเทศสมาชิกซีมีโอในการแก้ไขปัญหาด้านการศึกษาในภูมิภาค รวมถึงการส่งเสริมนวัตกรรม พัฒนาวิธีการ รูปแบบการศึกษา ตลอดจนการสำรวจการใช้ประโยชน์ของเทคโนโลยีทางด้านการศึกษาที่มีอยู่ตามความเหมาะสม มีสมาชิกทั้งหมด 11 ประเทศ ซึ่งประเทศไทยเป็นหนึ่งในบรรดาสมาชิกที่มีบทบาทมีส่วนร่วมในการขับเคลื่อนการศึกษาสู่สันติภาพ
          PEACeXCELS เป็นการอบรมระยะสั้นออนไลน์ผ่านระบบเครือข่ายคอมพิวเตอร์ที่มีความยืดหยุ่น ภายใต้หลักสูตร “สันติศึกษาสู่ความเป็นเลิศสำหรับผู้นำสถานศึกษาในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้”  (Peace Education Excellence in School Leadership for Southeast Asia)  มุ่งหวังให้ผู้บริหารสถานศึกษาเป็นผู้นำที่มีบทบาทสำคัญในการส่งเสริมและดำเนินการสันติวัฒนธรรมและการยอมรับความหลากหลายทางวัฒนธรรม  ให้สามารถบริหารจัดการสถานศึกษาในพื้นที่ที่มีความขัดแย้งหรือในสถานศึกษาที่นักเรียนมีความหลากหลายทางวัฒนธรรม  เป็นหลักสูตรที่ออกแบบเฉพาะสำหรับผู้นำโรงเรียนในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้  ซึ่งได้รับการพัฒนาและตรวจสอบโดยผู้เชี่ยวชาญจากกระทรวง ศึกษาธิการของประเทศสมาชิกทั้ง 11 ประเทศ   เนื้อหาสาระครอบคลุมเรื่องของความสามารถในการส่งเสริมสันติวัฒนธรรมและการยอมรับความหลากหลายทางวัฒนธรรม   แบ่งออกเป็น 2 ส่วน  คือ  
          ส่วนแรก เป็นการปลูกฝังสันติภาพ ในตนเองและการเป็นนักต่อสู้เพื่อสันติภาพในโรงเรียน (Cultivate Peace in Oneself and Champion the Cause of Peace in Schools)  เพื่อช่วยให้หัวหน้าสถานศึกษาสามารถพัฒนาความรู้สึกเกี่ยวกับสันติภาพและการเคารพในความหลากหลาย ทางวัฒนธรรมในตนเองเพื่อเตรียมบทบาทในการ ส่งเสริมและดำเนินการสันติวัฒนธรรมและการเคารพความ หลากหลายทางวัฒนธรรมในโรงเรียน
          ส่วนที่ 2  การส่งเสริมสันติภาพ และการเคารพในความหลากหลายทางวัฒนธรรมในโรงเรียนและชุมชน (Promote Peace and Respect for Cultural Diversity in Schools and Communities) มีเนื้อหาที่ครอบคลุมข้อมูลพื้นฐานสำคัญในการเป็นหัวหน้าสถานศึกษาจะนำไปสู่การการส่งเสริมสันติวัฒนธรรมและ ความเคารพในความหลากหลายทางวัฒนธรรมที่มีประสิทธิภาพ 

          รูปแบบการเรียนรู้ได้รับการออกแบบให้มีการโต้ตอบ ศึกษาด้วยตนเอง และนำหลักการเรียนรู้แบบผู้ใหญ่  4 A’s  มาใช้ คือ กิจกรรม การวิเคราะห์ การปฏิบัติ และการนำไปใช้ (Activity, Analysis, Abstraction, and Application)  โดยผู้รับการอบรมจะต้องเรียนรู้เนื้อหาด้วยตนเองจากเอกสาร CD-based และ Web-based  ทั้ง 2 ส่วน  อย่างน้อย 4  สัปดาห์  ตามตารางที่หลักสูตรกำหนด  และจะต้องออนไลน์ตามเวลาที่นัดหมายทุกสัปดาห์ครั้งละ 3 ชั่วโมง เพื่อสนทนา อภิปราย แลกเปลี่ยนเรียนรู้ซึ่งกันและกัน  โดยมีผู้เชี่ยวชาญของ SEAMEO INNOTECH  เป็นผู้อำนวยความสะดวกในการประชุมออนไลน์แต่ละครั้ง
          PEACeXCELS  มีการประเมินผลอย่างเป็นระบบ  โดยผู้เข้ารับการอบรมจะต้องมีส่วนร่วมกิจกรรมต่าง ๆ เช่น  การสนทนาใน  MyChat  การร่วมอภิปรายใน MyForum และการส่งชิ้นงาน แผนการดำเนินงาน รวมถึงกระดาษทำการที่จะสะท้อนให้เห็นถึงผลการเรียนรู้ทั้งหมดของแต่ละคน และท้ายที่สุดจะมีการสัมภาษณ์ออนไลน์เป็นรายบุคคล  หากผู้รับการอบรมผ่านกระบวนการประเมินจึงจะได้รับวุฒิบัตรเพื่อรับรองการจบหลักสูตรดังกล่าว 
          หากทุกสังคมได้ศึกษาเรียนรู้วัฒนธรรมของตนเองและผู้อื่นให้เข้าใจอย่างลึกซึ้ง ยอมรับและเคารพความแตกต่างหลากหลายทางวัฒนธรรมของกันและกัน หันหน้าเข้าหากันด้วยความจริงใจ เพราะฉะนั้น การอยู่ด้วยกันอย่างสันติไม่ใช่สิ่งที่อยู่ไกลจนเกินเอื้อม หากทุกคนมีความเชื่อร่วมกันว่า สันติศึกษาจะนำพาสังคมสู่สันติสุข โดยร่วมกันปลูกฝังลงรากลึกไว้ในจิตใจของเด็กและเยาวชนทุกคนตั้งแต่เยาว์วัย